PHẦN ĐẠI SỐ VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ GIẢI TÍCH 10 TẬP 1 CHƯƠNG 1: MỆNH ĐỀ VÀ TẬP HỢP Bài 1: Mệnh đề Bài 2: Tập hợp Bài 3: Các phép toán trên tập hợp CHƯƠNG 2: BẤT PHƯƠNG TRÌNH VÀ HỆ BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN Bài 1: Bất phương trình bậc nhất hai ẩn Bài 2: Hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn CHƯƠNG 3: HÀM SỐ BẬC HAI VÀ ĐỒ THỊ Bài 1: Hàm số và đồ thị Bài 2: Hàm số bậc hai PHẦN HÌNH HỌC VÀ ĐO LƯỜNG 10 TẬP 1 CHƯƠNG 4: HỆ THỨC LƯỢNG TRONG TAM GIÁC Bài 1: Giá trị lượng giác của một góc từ 0 độ đến 180 độ Bài 2: Định lí côsin và định lí sin Bài 3: Giải tam giác và ứng dụng thực tế CHƯƠNG 5: VECTƠ Bài 1: Khái niệm vectơ Bài 2: Tổng và hiệu của hai vectơ Bài 3: Tích của một số với một vectơ Bài 4: Tích vô hướng của hai vectơ PHẦN THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT 10 TẬP 1 CHƯƠNG 6: THỐNG KÊ Bài 1: Số gần đúng và sai số Bài 2: Mô tả và biểu diễn dữ liệu trên các bảng và biểu đồ Bài 3: Các số đặc trưng đo xu thế trung tâm của mẫu số liệu Bài 4: Các số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu PHẦN ĐẠI SỐ VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ GIẢI TÍCH 10 TẬP 2 CHƯƠNG 7: BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN Bài 1: Dấu của tam thức bậc hai Bài 2: Giải bất phương trình bậc hai một ẩn Bài 3: Phương trình quy về phương trình bậc hai CHƯƠNG 8: ĐẠI SỐ TỔ HỢP Bài 1: Quy tắc cộng và quy tắc nhân Bài 2: Hoán vị, chỉnh hợp và tổ hợp Bài 3: Nhị thức Newton PHẦN HÌNH HỌC VÀ ĐO LƯỜNG 10 TẬP 2 CHƯƠNG 9: PHƯƠNG PHÁP TỌA ĐỘ TRONG MẶT PHẲNG Bài 1: Tọa độ của vectơ Bài 2: Đường thẳng trong mặt phẳng tọa độ Bài 3: Đường tròn trong mặt phẳng tọa độ Bài 4: Ba đường conic trong mặt phẳng tọa độ PHẦN THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT 10 TẬP 2 CHƯƠNG 10: XÁC SUẤT Bài 1: Không gian mẫu và biến cố Bài 2: Xác suất của biến cố PHẦN ĐẠI SỐ VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ GIẢI TÍCH 11 TẬP 1 CHƯƠNG 1: HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC VÀ PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC Bài 1: Góc lượng giác Bài 2: Giá trị lượng giác của một góc lượng giác Bài 3: Các công thức lượng giác Bài 4: Hàm số lượng giác và đồ thị Bài 5: Phương trình lượng giác cơ bản CHƯƠNG 2: DÃY SỐ. CẤP SỐ CỘNG. CẤP SỐ NHÂN Bài 1: Dãy số Bài 2: Cấp số cộng Bài 3: Cấp số nhân CHƯƠNG 3: GIỚI HẠN. HÀM SỐ LIÊN TỤC Bài 1: Giới hạn của dãy số Bài 2: Giới hạn của hàm số Bài 3: Hàm số liên tục PHẦN HÌNH HỌC VÀ ĐO LƯỜNG 11 TẬP 1 CHƯƠNG 4: ĐƯỜNG THẲNG VÀ MẶT PHẲNG. QUAN HỆ SONG SONG TRONG KHÔNG GIAN Bài 1: Điểm, đường thẳng và mặt phẳng trong không gian Bài 2: Hai đường thẳng song song Bài 3: Đường thẳng và mặt phẳng song song Bài 4: Hai mặt phẳng song song Bài 5: Phép chiếu song song PHẦN THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT 11 TẬP 1 CHƯƠNG 5: CÁC SỐ ĐẶC TRƯNG ĐO XU THẾ TRUNG TÂM CHO MẪU SỐ LIỆU GHÉP NHÓM Bài 1: Số trung bình và mốt của mẫu số liệu ghép nhóm Bài 2: Trung vị và tứ phân vị của mẫu số liệu ghép nhóm PHẦN ĐẠI SỐ VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ GIẢI TÍCH 11 TẬP 2 CHƯƠNG 6: HÀM SỐ MŨ VÀ HÀM SỐ LÔGARIT Bài 1: Phép tính luỹ thừa Bài 2: Phép tính lôgarit Bài 3: Hàm số mũ. Hàm số lôgarit Bài 4: Phương trình, bất phương trình mũ và lôgarit CHƯƠNG 7: ĐẠO HÀM Bài 1: Đạo hàm Bài 2: Các quy tắc tính đạo hàm PHẦN HÌNH HỌC VÀ ĐO LƯỜNG 11 TẬP 2 CHƯƠNG 8: QUAN HỆ VUÔNG GÓC TRONG KHÔNG GIAN Bài 1: Hai đường thẳng vuông góc Bài 2: Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng Bài 3: Hai mặt phẳng vuông góc Bài 4: Khoảng cách trong không gian Bài 5: Góc giữa đường thẳng và mặt phẳng. Góc nhị diện PHẦN THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT 11 TẬP 2 CHƯƠNG 9: XÁC SUẤT Bài 1: Biến cố giao và quy tắc nhân xác suất Bài 2: Biến cố hợp và quy tắc cộng xác suất GIẢI TÍCH 12 CHƯƠNG 1: ỨNG DỤNG ĐẠO HÀM ĐỂ KHẢO SÁT VÀ VẼ ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ Bài 1: Sự đồng biến, nghịch biến của hàm số Bài 2: Cực trị của hàm số Bài 3: Giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của hàm số Bài 4: Đường tiệm cận Bài 5: Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số CHƯƠNG 2: HÀM SỐ LŨY THỪA, HÀM SỐ MŨ VÀ HÀM SỐ LOGARIT Bài 1: Lũy thừa Bài 2: Hàm số lũy thừa Bài 3: Logarit Bài 4: Hàm số mũ. Hàm số logarit Bài 5: Phương trình mũ và phương trình logarit Bài 6: Bất phương trình mũ và bất phương trình logarit CHƯƠNG 3: NGUYÊN HÀM - TÍCH PHÂN VÀ ỨNG DỤNG Bài 1: Nguyên hàm Bài 2: Tích phân Bài 3: Ứng dụng của tích phân trong hình học CHƯƠNG 4: SỐ PHỨC Bài 1: Số phức Bài 2: Cộng, trừ và nhân số phức Bài 3: Phép chia số phức Bài 4: Phương trình bậc hai với hệ số thực HÌNH HỌC 12 CHƯƠNG 1: KHỐI ĐA DIỆN Bài 1: Khái niệm về khối đa diện Bài 2: Khối đa diện lồi và khối đa diện đều Bài 3: Khái niệm về thể tích của khối đa diện CHƯƠNG 2: MẶT NÓN, MẶT TRỤ, MẶT CẦU Bài 1: Khái niệm về mặt tròn xoay Bài 2: Mặt cầu CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP TỌA ĐỘ TRONG KHÔNG GIAN Bài 1: Hệ tọa độ trong không gian Bài 2: Phương trình mặt phẳng Bài 3: Phương trình đường thẳng trong không gian

[Lý thuyết] TOÁN 10. Chương 5. Bài 2. Tổng và hiệu của hai vectơ

Thầy Yên Toán   Thứ Hai, 13 tháng 9, 2021
LƯỢT XEM

BÀI 2. TỔNG VÀ HIỆU CỦA HAI VECTƠ

1. Tổng của hai vectơ

Cho hai vectơ $\overrightarrow{a}$ và $\overrightarrow{b}$. Từ một điểm $A$ tuỳ ý, lấy hai điểm $B,\,\,C$ sao cho $\overrightarrow{AB}=\overrightarrow{a},\,\,\overrightarrow{BC}=\overrightarrow{b}$. Khi đó $\overrightarrow{AC}$ được gọi là tổng của hai vectơ $\overrightarrow{a}$, $\overrightarrow{b}$ và được kí hiệu là $\overrightarrow{a}+\overrightarrow{b}$.

Vậy $\overrightarrow{a}+\overrightarrow{b}=\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BC}=\overrightarrow{AC}$.


Quy tắc ba điểm

Với ba điểm $M,\,\,N,\,\,P$ tuỳ ý, ta có: $\overrightarrow{MN}+\overrightarrow{NP}=\overrightarrow{MP}$.

Chú ý: Khi cộng hai vectơ theo quy tắc ba điểm, điểm cuối của vectơ thứ nhất phải là điểm đầu của vectơ thứ hai.


Quy tắc hình bình hành

Nếu $ABCD$ là hình bình hành thì ta có $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AD}=\overrightarrow{AC}$.


Chú ý: Để áp dụng quy tắc hình bình hành, ta cần đưa bài toán tìm tổng hai vectơ về bài toán tìm tổng của hai vectơ có chung điểm đầu.

2. Tính chất của phép cộng các vectơ

Phép cộng vectơ có các tính chất sau:

- Tính chất giao hoán: $\overrightarrow{a}+\overrightarrow{b}=\overrightarrow{b}+\overrightarrow{a}$;

- Tính chất kết hợp: $\left( \overrightarrow{a}+\overrightarrow{b} \right)+\overrightarrow{c}=\overrightarrow{a}+\left( \overrightarrow{b}+\overrightarrow{c} \right)$;

- Với mọi vectơ $\overrightarrow{a}$, ta luôn có: $\overrightarrow{a}+\overrightarrow{0}=\overrightarrow{0}+\overrightarrow{a}=\overrightarrow{a}$.

Chú ý: Từ tính chất kết hợp, ta có thể xác định được tổng của ba vectơ $\overrightarrow{a},\,\,\overrightarrow{b},\,\,\overrightarrow{c}$, kí hiệu là $\overrightarrow{a}+\overrightarrow{b}+\overrightarrow{c}$ với $\overrightarrow{a}+\overrightarrow{b}+\,\overrightarrow{c}=\left( \overrightarrow{a}+\overrightarrow{b} \right)+\,\overrightarrow{c}$.

Chú ý: Cho vectơ tuỳ ý $\overrightarrow{a}=\overrightarrow{AB}$. Ta có $\overrightarrow{a}+\left( -\overrightarrow{a} \right)=\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BA}=\overrightarrow{AA}=\overrightarrow{0}$.


Tổng hai vectơ đối nhau luôn bằng vectơ-không: $\overrightarrow{a}+\left( -\overrightarrow{a} \right)=\overrightarrow{0}$.

2. Hiệu của hai vectơ

Cho hai vectơ $\overrightarrow{a}$ và $\overrightarrow{b}$. Hiệu của hai vectơ  $\overrightarrow{a}$ và $\overrightarrow{b}$ là vectơ $\overrightarrow{a}+\left( -\overrightarrow{b} \right)$ và kí hiệu $\overrightarrow{a}-\overrightarrow{b}$.

Phép toán tìm hiệu của hai vectơ còn được gọi là phép trừ vectơ.


Quy tắc trừ

Với ba điểm $O,\,\,A,\,\,B$ tuỳ ý, ta có: $\overrightarrow{OB}-\overrightarrow{OA}=\overrightarrow{AB}$.


4. Tính chất vectơ của trung điểm đoạn thẳng và trọng tâm tam giác

Điểm $M$ là trung điểm của đoạn thẳng $AB$ khi và chỉ khi $\overrightarrow{MA}+\overrightarrow{MB}=\overrightarrow{0}$.


Điểm $G$ là trọng tâm của tam giác $ABC$ khi và chỉ khi $\overrightarrow{GA}+\overrightarrow{GB}+\overrightarrow{GC}=\overrightarrow{0}$.


CÁC DẠNG BÀI THƯỜNG GẶP

Dạng 1: Chứng minh một đẳng thức vectơ

- Biến đổi từ một tính chất, một hệ thức đã biết để đi đến hệ thức cần chứng minh.

- Biến đổi vế này thành vế kia.

- Biến đổi cả 2 vế về cùng một biểu thức trung gian.

- Biến đổi tương đương hệ thức cần chứng minh cho đến khi có được một hệ thức đúng.

Dạng 2: Xác định và tính độ dài của một vectơ tổng, vectơ hiệu

Biến đổi vectơ tổng (hiệu) đã cho thành một vectơ duy nhất $\overrightarrow{u}$, sau đó tính độ dài của vectơ  $\overrightarrow{u}$ đó.

Dạng 3: Tìm các điểm thỏa mãn một hệ thức vectơ

- Nếu hệ thức đã cho được đưa về dạng $\overrightarrow{AM}=\overrightarrow{v}$ (với $A$ cố định và $\overrightarrow{v}$ không đổi) thì có duy nhất một điểm $M$ hoàn toàn xác định.

- Nếu hệ thức được đưa về dạng $\left| \overrightarrow{AM} \right|=\left| \overrightarrow{v} \right|=\text{const}$ (với $A$ cố định) thì tập hợp điểm $M$ là đường tròn tâm $A$, bán kính bằng $\left| \overrightarrow{v} \right|$.

- Nếu hệ thức được đưa về dạng $\left| \overrightarrow{AM} \right|=\left| \overrightarrow{BM} \right|$ (với $A,\,\,B$ cố định, phân biệt) thì tập hợp điểm $M$ là đường trung trực của đoạn $AB$.

BÀI TẬP TỰ LUẬN

Câu 1. Cho hình bình hành $ABCD$. Hai điểm $M$ và $N$ lần lượt là trung điểm của $BC$ và $AD$. Xác định tổng của hai véc-tơ $\overrightarrow{NC}$ và $\overrightarrow{MC}$, $\overrightarrow{AM}$ và $\overrightarrow{CD}$, $\overrightarrow{AD}$ và $\overrightarrow{NC}$, $\overrightarrow{AM}$ và $\overrightarrow{AN}$.

Lời giải.


Vì $\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{AN}$ nên $\overrightarrow{NC}+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{NC}+\overrightarrow{AN}=\overrightarrow{AN}+\overrightarrow{NC}=\overrightarrow{AC}$.

Vì $\overrightarrow{CD}=\overrightarrow{BA}$ nên $\overrightarrow{AM}+\overrightarrow{CD}=\overrightarrow{AM}+\overrightarrow{BA}=\overrightarrow{BA}+\overrightarrow{AM}=\overrightarrow{BM}$.

Vì $\overrightarrow{NC}=\overrightarrow{AM}$nên $\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{NC}=\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{AM}=\overrightarrow{AE}$,

với $E$ là đỉnh của hình bình hành $DAME$.

Vì tứ giác $AMCN$ là hình bình hành nên $\overrightarrow{AM}+\overrightarrow{AN}=\overrightarrow{AC}$.

Câu 2. Cho tam giác $ABC$. Các điểm$M$, $N$ và $P$ lần lượt là trung điểm của $AB$, $AC$ và $BC$. Xác định hiệu $\overrightarrow{AM}-\overrightarrow{AN}$; $\overrightarrow{MN}-\overrightarrow{NC}$; $\overrightarrow{MN}-\overrightarrow{PN}$; $\overrightarrow{BP}-\overrightarrow{CP}$.

Lời giải.


Ta có $\overrightarrow{AM}-\overrightarrow{AN}=\overrightarrow{NM}$.

Vì $\overrightarrow{NC}=\overrightarrow{MP}$ nên $\overrightarrow{MN}-\overrightarrow{NC}=\overrightarrow{MN}-\overrightarrow{MP}=\overrightarrow{PN}$.

Vì $-\overrightarrow{PN}=\overrightarrow{NP}$ nên $\overrightarrow{MN}-\overrightarrow{PN}=\overrightarrow{MN}+\overrightarrow{NP}=\overrightarrow{MP}$.

Vì $-\overrightarrow{CP}=\overrightarrow{PC}$ nên $\overrightarrow{BP}-\overrightarrow{CP}=\overrightarrow{BP}+\overrightarrow{PC}=\overrightarrow{BC}$.

Câu 3. Cho tam giác $ABC$. Gọi $M$, $N$, $P$ lần lượt là trung điểm của $BC$, $CA$, $AB$. Chứng minh rằng

a) $\overrightarrow{BM}+\overrightarrow{CN}+\overrightarrow{AP}=\overrightarrow{0}$.

b) $\overrightarrow{AP}+\overrightarrow{AN}-\overrightarrow{AC}+\overrightarrow{BM}=\overrightarrow{0}$.

c) $\overrightarrow{OA}+\overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC}=\overrightarrow{OM}+\overrightarrow{ON}+\overrightarrow{OP}$ với $O$ là điểm bất kì.

Lời giải.


a) Vì $PN$, $MN$ là đường trung bình của tam giác $ABC$ nên $PN\,\text{//}\,BM$, $MN\,\text{//}\,BP$ suy ra tứ giác $BMNP$ là hình bình hành $\Rightarrow $ $\overrightarrow{BM}=\overrightarrow{PN}$.

Vì $N$ là trung điểm của $AC$ $\Rightarrow \overrightarrow{CN}=\overrightarrow{NA}$.

Do đó theo quy tắc ba điểm ta có

$\overrightarrow{BM}+\overrightarrow{CN}+\overrightarrow{AP}=\left( \overrightarrow{PN}+\overrightarrow{NA} \right)+\overrightarrow{AP}=\overrightarrow{PA}+\overrightarrow{AP}=\overrightarrow{0}$.

b) Vì tứ giác $APMN$ là hình bình hành nên theo quy tắc hình bình hành ta có $\overrightarrow{AP}+\overrightarrow{AN}=\overrightarrow{AM}$, kết hợp với quy tắc trừ $\Rightarrow \overrightarrow{AP}+\overrightarrow{AN}-\overrightarrow{AC}+\overrightarrow{BM}$$=\overrightarrow{AM}-\overrightarrow{AC}+\overrightarrow{BM}=\overrightarrow{CM}+\overrightarrow{BM}$.

Mà $\overrightarrow{CM}+\overrightarrow{BM}=\overrightarrow{0}$ do $M$ là trung điểm của $BC$. Vậy $\overrightarrow{AP}+\overrightarrow{AN}-\overrightarrow{AC}+\overrightarrow{BM}=\overrightarrow{0}$.

c) Theo quy tắc ba điểm ta có

$\overrightarrow{OA}+\overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC}$$=\left( \overrightarrow{OP}+\overrightarrow{PA} \right)+\left( \overrightarrow{OM}+\overrightarrow{MB} \right)+\left( \overrightarrow{ON}+\overrightarrow{NC} \right)$

$=\left( \overrightarrow{OM}+\overrightarrow{ON}+\overrightarrow{OP} \right)+\overrightarrow{PA}+\overrightarrow{MB}+\overrightarrow{NC}$

$=\left( \overrightarrow{OM}+\overrightarrow{ON}+\overrightarrow{OP} \right)-\left( \overrightarrow{BM}+\overrightarrow{CN}+\overrightarrow{AP} \right)$.

Theo câu a) ta có $\overrightarrow{BM}+\overrightarrow{CN}+\overrightarrow{AP}=\overrightarrow{0}$ suy ra $\overrightarrow{OA}+\overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC}=\overrightarrow{OM}+\overrightarrow{ON}+\overrightarrow{OP}$.

Câu 4. Cho năm điểm $A,\,B,\,C,\,D,\,E$. Chứng minh rằng

a) $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{CD}+\overrightarrow{EA}=\overrightarrow{CB}+\overrightarrow{ED}$.

b) $\overrightarrow{AC}+\overrightarrow{CD}-\overrightarrow{EC}=\overrightarrow{AE}-\overrightarrow{DB}+\overrightarrow{CB}$.

Lời giải

a) Biến đổi vế trái ta có

$VT=\left( \overrightarrow{AC}+\overrightarrow{CB} \right)+\overrightarrow{CD}+\left( \overrightarrow{ED}+\overrightarrow{DA} \right)$$=\left( \overrightarrow{CB}+\overrightarrow{ED} \right)+\left( \overrightarrow{AC}+\overrightarrow{CD} \right)+\overrightarrow{DA}$

$=\left( \overrightarrow{CB}+\overrightarrow{ED} \right)+\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{DA}$$=\overrightarrow{CB}+\overrightarrow{ED}$$=VP$ (đpcm).

b) Đẳng thức tương đương với $\left( \overrightarrow{AC}-\overrightarrow{AE} \right)+\left( \overrightarrow{CD}-\overrightarrow{CB} \right)-\overrightarrow{EC}+\overrightarrow{DB}=\overrightarrow{0}$

$\Leftrightarrow \overrightarrow{EC}+\overrightarrow{BD}-\overrightarrow{EC}+\overrightarrow{DB}=\overrightarrow{0}$$\Leftrightarrow \overrightarrow{BD}+\overrightarrow{DB}=\overrightarrow{0}$(đúng).

Câu 5. Cho tam giác $ABC$. Tìm tập hợp các điểm m sao cho

a) $\left| \overrightarrow{MA} \right|=\left| \overrightarrow{MB}-\overrightarrow{MC} \right|$

b) $\left| \overrightarrow{MA} \right|=\left| \overrightarrow{MC} \right|$

Lời giải.

a)Ta có $\left| \overrightarrow{MA} \right|=\left| \overrightarrow{MB}-\overrightarrow{MC} \right|$$\Leftrightarrow \left| \overrightarrow{MA} \right|=\left| \overrightarrow{CB} \right|\Leftrightarrow MA=BC$

Vậy M cách điểm $A$ một đoạn bằng $BC$ không đổi nên tập hợp các điểm $M$ là đường tròn tâm $A$, bán kính $R=BC$.

b)Ta có $\left| \overrightarrow{MA} \right|=\left| \overrightarrow{MC} \right|\Leftrightarrow MA=MC$

Vậy $M$ cách đều $2$ điểm $A$ và $C$ nên tập hợp các điểm $M$ là đường trung trực của đoạn $AC$.

Câu 6. Cho tam giác đều $ABC$ cạnh $a$. Tính $\left| \overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AC} \right|$ và $\left| \overrightarrow{AB}-\overrightarrow{AC} \right|$.

Lời giải


Từ tam giác đều $ABC$ cạnh $a$, vẽ hình thoi $BACD$ thì $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AC}=\overrightarrow{AD}$ nên $\left| \overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AC} \right|=AD$$=2AH$$=2.\dfrac{a\sqrt{3}}{2}$$=a\sqrt{3}$.

Ta có $\overrightarrow{AB}-\overrightarrow{AC}=\overrightarrow{CB}$ nên $\left| \overrightarrow{AB}-\overrightarrow{AC} \right|=\left| \overrightarrow{CB} \right|$$=CB=a$.

Câu 7. Cho tam giác $ABC$ vuông tại $A$ có $\widehat{ABC}=30{}^\circ $ và $BC=a\sqrt{5}$. Tính độ dài của các vectơ $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BC}$, $\overrightarrow{AC}-\overrightarrow{BC}$ và $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AC}$.

Lời giải


Theo quy tắc ba điểm ta có $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BC}=\overrightarrow{AC}$.

Mà $\sin \widehat{ABC}=\dfrac{AC}{BC}$$\Rightarrow AC=BC.\sin \widehat{ABC}=a\sqrt{5}\sin 30{}^\circ =\dfrac{a\sqrt{5}}{2}$

Do đó $\left| \overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BC} \right|=\left| \overrightarrow{AC} \right|=AC=\dfrac{a\sqrt{5}}{2};$ $\overrightarrow{AC}-\overrightarrow{BC}=\overrightarrow{AC}+\overrightarrow{CB}=\overrightarrow{AB}$.

Ta có: $A{{C}^{2}}+A{{B}^{2}}=B{{C}^{2}}$$\Rightarrow AB=\sqrt{B{{C}^{2}}-A{{C}^{2}}}=\sqrt{5{{a}^{2}}-\dfrac{5{{a}^{2}}}{4}}=\dfrac{a\sqrt{15}}{2}$.

Vì vậy $\left| \overrightarrow{AC}-\overrightarrow{BC} \right|=\left| \overrightarrow{AB} \right|=AB=\dfrac{a\sqrt{15}}{2}$.

Gọi $D$ là điểm sao cho tứ giác $ABDC$ là hình bình hành.

Khi đó theo quy tắc hình bình hành ta có $\overrightarrow{AB}+A\overrightarrow{C}=A\overrightarrow{D}$.

Vì tam giác $ABC$ vuông tại $A$ nên tứ giác $ABDC$ là hình chữ nhật suy ra $AD=BC=a\sqrt{5}$.

Vậy $\left| \overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AC} \right|=\left| \overrightarrow{AD} \right|=AD=a\sqrt{5}$.

Câu 8. Cho hình vuông $ABCD$ cạnh $b$. Tính $\left| \overrightarrow{DA}-\overrightarrow{AB} \right|,\,\left| \overrightarrow{DA}+\overrightarrow{DC} \right|,\,\left| \overrightarrow{DB}+\overrightarrow{DC} \right|$

Lời giải


Ta có $\overrightarrow{DA}-\overrightarrow{AB}=\overrightarrow{DA}-\overrightarrow{DC}=\overrightarrow{CA}$ nên $\left| \overrightarrow{DA}-\overrightarrow{AB} \right|=\left| \overrightarrow{CA} \right|=CA=b\sqrt{2}$.

Ta có $\,\overrightarrow{DA}+D\overrightarrow{C}=\overrightarrow{DB}$ nên $\left| \,\overrightarrow{DA}+\overrightarrow{DC} \right|=\left| \overrightarrow{DB} \right|=DB=b\sqrt{2}$.

Vẽ hình bình hành $CDBM$ thì $DM$ cắt $BC$ tại trung điểm $I$ của mỗi đường.

Ta có $\overrightarrow{DB}+\overrightarrow{DC}=\overrightarrow{DM}$nên $\left| \overrightarrow{DB}+\overrightarrow{DC} \right|=\left| \overrightarrow{DM} \right|=DM=2DI$.

Mà $D{{I}^{2}}={{b}^{2}}+{{\left( \dfrac{b}{2} \right)}^{2}}=\dfrac{5}{4}{{b}^{2}}\Rightarrow \left| \overrightarrow{DB}+\overrightarrow{DC} \right|=b\sqrt{5}$.

 

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM NHIỀU PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN

Câu 1. Cho hình bình hành tâm O. Kết quả nào sau đây là đúng?

A. $\overrightarrow{AB}=\overrightarrow{OA}-\overrightarrow{AB}$

B. $\overrightarrow{CO}-\overrightarrow{OB}=\overrightarrow{BA}$

C. $\overrightarrow{AB}-\overrightarrow{AD}=\overrightarrow{AC}$

D. $\overrightarrow{AO}+\overrightarrow{OD}=\overrightarrow{CB}$

Lời giải

Đáp án B


$\text{ }\overrightarrow{CO}-\overrightarrow{OB}=\overrightarrow{CO}+\overrightarrow{OD}=\overrightarrow{CD}=\overrightarrow{BA}$

Câu 2. Cho hình bình hành $ABCD$ và gọi I là giao điểm của hai đường chéo. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?

A. $\overrightarrow{IA}+\overrightarrow{DC}=\overrightarrow{IB}$.

B. $\overrightarrow{DA}+\overrightarrow{DC}+\overrightarrow{BI}=\overrightarrow{DI}$.

C. $\overrightarrow{ID}+\overrightarrow{AB}=\overrightarrow{IC}$.

D. $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{CI}=\overrightarrow{IA}$.

Lời giải

Chọn D

$\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{CI}=\overrightarrow{AC}+\overrightarrow{CI}=\overrightarrow{AI}$.

Câu 3. Cho hình vuông $ABCD$, tâm O. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?

A. $\overrightarrow{BC}+\overrightarrow{AB}=\overrightarrow{CA}$.

B. $\overrightarrow{OC}+\overrightarrow{AO}=\overrightarrow{CA}$.

C. $\overrightarrow{BA}+\overrightarrow{DA}=\overrightarrow{CA}$.

D. $\overrightarrow{DC}+\overrightarrow{BC}=\overrightarrow{CA}$.

Lời giải

Chọn A

$\overrightarrow{BA}+\overrightarrow{DA}=\overrightarrow{CD}+\overrightarrow{DA}=\overrightarrow{CA}$.

Câu 4. Cho 4 điểm$A,\text{ }B,\text{ }C,\text{ }D$. Đẳng thức nào sau đây đúng?

A. $\overrightarrow{AB}-\overrightarrow{DC}=\overrightarrow{AC}-\overrightarrow{DB}$.

B. $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{CD}=\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{BC}$.

C. $\overrightarrow{AB}-\overrightarrow{DC}=\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{CB}$.

D. $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{CD}=\overrightarrow{DA}-\overrightarrow{CB}$.

Lời giải

Chọn C

$\overrightarrow{AB}-\overrightarrow{DC}=\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{DB}+\overrightarrow{CD}=\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{CB}$.

Câu 5. Cho $ABCD$ là hình bình hành, $M$ là điểm thỏa $\overrightarrow{AM}=\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AD}$. Mệnh đề nào sau đây đúng?

A. $M$ trùng $D$.

B. $M$ trùng $A$.

C. $M$ trùng $B$.

D. $M$ trùng $C$.

Lời giải

Chọn D

$\overrightarrow{AM}=\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AD}=\overrightarrow{AC}$.

Câu 6. Cho $\Delta ABC$, tìm điểm $M$ thỏa $\overrightarrow{MB}+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{CM}-\overrightarrow{CA}$. Mệnh đề nào sau đây đúng?

A. $M$ là trung điểm $AB$.

B. $M$ là trung điểm $BC$.

C. $M$ là trung điểm $CA$.

D. $M$ là trọng tâm $\Delta ABC$.

Lời giải

Chọn D

$\overrightarrow{MB}+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{CM}-\overrightarrow{CA}$$\Leftrightarrow \overrightarrow{MB}+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{AM}$$\Leftrightarrow \overrightarrow{MA}+\overrightarrow{MB}+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{O}$

Suy ra $M$ là trọng tâm $\Delta ABC$.

Câu 7. Cho hình thang cân ABCD, có đáy nhỏ và đường cao cùng bằng 2a và $\widehat{ABC}=45{}^\circ $. Tính $\left| \overrightarrow{CB}-\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{AC} \right|$.

A. $a\sqrt{3}$

B. $2a\sqrt{5}$

C. $a\sqrt{5}$

D. $a\sqrt{2}$

Lời giải

$\left| \overrightarrow{CB}-\overrightarrow{AD}+\overrightarrow{AC} \right|=\left| \overrightarrow{CB}+\overrightarrow{DA}+\overrightarrow{AC} \right|=\left| \overrightarrow{CB}+\overrightarrow{DC} \right|=\left| \overrightarrow{DB} \right|=\sqrt{B{{H}^{2}}+D{{H}^{2}}}=2a\sqrt{5}$

Đáp án B.

Câu 8. Cho hình thang ABCDAB song song với CD. Cho $AB=2a$, $CD=a$. Gọi O là trung điểm của AD. Khi đó:

A. $\left| \overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC} \right|=3a$

B. $\left| \overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC} \right|=a$

C. $\left| \overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC} \right|=\dfrac{3a}{2}$

D. $\left| \overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC} \right|=0$

Lời giải

$\left| \overrightarrow{OB}+\overrightarrow{OC} \right|=\left| \overrightarrow{OA}+\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{OD}+\overrightarrow{DC} \right|=\left| \overrightarrow{AB}+\overrightarrow{DC} \right|\Rightarrow \left| \overrightarrow{AB} \right|+\left| \overrightarrow{DC} \right|=3a$

(vì $\overrightarrow{AB}$ và $\overrightarrow{DC}$ cùng hướng)

Đáp án A.

Câu 9. Cho hình vuông ABCD có cạnh là a. O là giao điểm của hai đường chéo. Tính $\left| \overrightarrow{OA}-\overrightarrow{CB} \right|$.

A. $a\sqrt{3}$

B. $\dfrac{a\sqrt{3}}{2}$

C. $\dfrac{a\sqrt{2}}{2}$

D. $a\sqrt{2}$

Lời giải

Đáp án C


$\left| \overrightarrow{OA}-\overrightarrow{CB} \right|=\left| \overrightarrow{OA}+\overrightarrow{BC} \right|=\left| \overrightarrow{OA}+\overrightarrow{AD} \right|=\left| \overrightarrow{OD} \right|=\dfrac{BD}{2}=\dfrac{a\sqrt{2}}{2}$

Câu 10. Cho hình vuông ABCD có cạnh là 3. Tính độ dài $\left| \overrightarrow{AC}+\overrightarrow{BD} \right|$:

A. 6

B. $6\sqrt{2}$

C. 12

D. 0

Lời giải

Đáp án A

$\left| \overrightarrow{AC}+\overrightarrow{BD} \right|=\left| 2\overrightarrow{AO}+2\overrightarrow{OD} \right|=2\left| \overrightarrow{AD} \right|=6$

 

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM ĐÚNG SAI

Câu 1. Cho tam giác ${A B C}$ đều cạnh ${a}$, có trọng tâm ${G}$. Khi đó:

a) $\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BC}=\overrightarrow{AC}$

b) $|\overrightarrow{AB}-\overrightarrow{CB}|=2a$;

c) $|\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AC}|=a\sqrt{3}$;

d) $|\overrightarrow{BG}-\overrightarrow{BC}|=\dfrac{a\sqrt{3}}{2}$.

Lời giải:

a) Đúng

b) Sai

c) Đúng

d) Sai

Ta có: ${\overrightarrow{A B}-\overrightarrow{C B}=\overrightarrow{A B}+\overrightarrow{B C}=\overrightarrow{A C} \Rightarrow|\overrightarrow{A B}-\overrightarrow{C B}|=|\overrightarrow{A C}|=A C=a}$.

Vẽ hình bình hành ${A B D C}$, gọi ${H}$ là giao điểm ${A D}$ và ${B C}$

Suy ra ${H}$ là trung điểm của cả ${A D}$ và ${B C}$.


Theo quy tắc hình bình hành: ${\overrightarrow{A B}+\overrightarrow{A C}=\overrightarrow{A D}}$. Ta có ${A H}$ là đường cao của tam giác ${A B C}$ nên $AH=\sqrt{A{{B}^{2}}-B{{H}^{2}}}=\sqrt{{{a}^{2}}-{{\left( \dfrac{a}{2} \right)}^{2}}}=\dfrac{a\sqrt{3}}{2}$

Suy ra: ${A D=2 A H=a \sqrt{3}}$.

Vậy $|\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{AC}|=|\overrightarrow{AD}|=AD=a\sqrt{3}\text{. }$

Ta có: ${\overrightarrow{B G}-\overrightarrow{B C}=\overrightarrow{B G}+\overrightarrow{C B}=\overrightarrow{C B}+\overrightarrow{B G}=\overrightarrow{C G}}$.

Dễ thấy ${C G=A G=\dfrac{2}{3} A H=\dfrac{2}{3} \cdot \dfrac{a \sqrt{3}}{2}=\dfrac{a \sqrt{3}}{3}}$.

Vậy $|\overrightarrow{BG}-\overrightarrow{BC}|=|\overrightarrow{CG}|=CG=\dfrac{a\sqrt{3}}{3}\text{. }$

Câu 2. Cho ${\Delta A B C}$. Khi đó:

a) ${\overrightarrow{M A}-\overrightarrow{M B}+\overrightarrow{M C}=\vec{O}}$ khi điểm ${M}$ là một đỉnh của hình bình hành ${A B C M}$.

b) ${\overrightarrow{N A}+\overrightarrow{N C}+\overrightarrow{A B}=\overrightarrow{N B}}$ khi điểm ${N}$ trùng với điểm $A$.

c) ${\overrightarrow{M A}+\overrightarrow{B C}-\overrightarrow{B M}-\overrightarrow{A B}=\overrightarrow{B A}}$ khi ${M}$ là trung điểm của đoạn ${A C}$.

d) ${\overrightarrow{N A}-\overrightarrow{N B}+\overrightarrow{A C}+\overrightarrow{N D}=\overrightarrow{C D}}$ khi ${N}$ là điểm đối xứng với ${B}$ qua $A$.

Lời giải

a) Đúng

b) Sai

c) Đúng

d) Sai

a) Ta có: ${\overrightarrow{M A}-\overrightarrow{M B}+\overrightarrow{M C}=\overrightarrow{0}}$

$\begin{align} & \Leftrightarrow \overrightarrow{MA}+\overrightarrow{BM}+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{0} \\ & \Leftrightarrow \left( \overrightarrow{BM}+\overrightarrow{MA} \right)+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{0} \\ & \Leftrightarrow \overrightarrow{BA}+\overrightarrow{MC}=\overrightarrow{0}\Leftrightarrow \overrightarrow{BA}=\overrightarrow{CM} \\ \end{align}$

Vậy điểm ${M}$ là một đỉnh của hình bình hành ${A B C M}$.

b) Ta có: ${\overrightarrow{N A}+\overrightarrow{N C}+\overrightarrow{A B}=\overrightarrow{N B}} $ ${\Leftrightarrow(\overrightarrow{N A}+\overrightarrow{A B})+\overrightarrow{N C}=\overrightarrow{N B}}$ ${\Leftrightarrow \overrightarrow{N B}+\overrightarrow{N C}=\overrightarrow{N B}}$ ${\Leftrightarrow \overrightarrow{N C}=\overrightarrow{0}}$. Vậy điểm ${N}$ trùng với điểm ${C}$.

c) Ta có: ${\overrightarrow{M A}+\overrightarrow{B C}-\overrightarrow{B M}-\overrightarrow{A B}=\overrightarrow{B A}} $ ${\Leftrightarrow \overrightarrow{M A}+(\overrightarrow{B C}+\overrightarrow{M B})=\overrightarrow{A B}+\overrightarrow{B A}}$ ${\Leftrightarrow \overrightarrow{M A}+\overrightarrow{M C}=\overrightarrow{0}}$. Vậy ${M}$ là trung điểm của đoạn ${A C}$.

d) Ta có: ${\overrightarrow{N A}-\overrightarrow{N B}+\overrightarrow{A C}+\overrightarrow{N D}=\overrightarrow{C D} \Leftrightarrow(\overrightarrow{N A}+\overrightarrow{B N})+\overrightarrow{A C}=\overrightarrow{C D}+\overrightarrow{D N}}$ ${\Leftrightarrow \overrightarrow{B A}+\overrightarrow{A C}=\overrightarrow{C N} \Leftrightarrow \overrightarrow{B C}=\overrightarrow{C N}}$.

Vậy ${N}$ là điểm đối xứng với ${B}$ qua ${C}$.

Câu 3. Cho hình vuông ${A B C D}$ cạnh ${{a}}$, có ${O}$ là giao điểm hai đường chéo . Khi đó:

a)  ${O}$ là trung điểm của ${A C, B D}$

b) $|\overrightarrow{OA}-\overrightarrow{CB}|=a\sqrt{2}$

c) $|\overrightarrow{AB}+\overrightarrow{DC}|=a$

d) $|\overrightarrow{CD}-\overrightarrow{DA}|=\dfrac{a\sqrt{2}}{2}$

Lời giải.

a) Đúng

b) Sai

c) Sai

d)  Sai

a) ${O}$ là giao điểm hai đường chéo nên ${O}$ là trung điểm của ${A C, B D}$

b) ${|\overrightarrow{O A}-\overrightarrow{C B}|=|\overrightarrow{C O}-\overrightarrow{C B}|=|\overrightarrow{B O}|=B O=\dfrac{a \sqrt{2}}{2}}$

c) ${|\overrightarrow{A B}+\overrightarrow{D C}|=|\overrightarrow{A B}+\overrightarrow{A B}|=2|\overrightarrow{A B}|=2 a}$

d) ${|\overrightarrow{C D}-\overrightarrow{D A}|=|\overrightarrow{C D}-\overrightarrow{C B}|=|\overrightarrow{B D}|=B D=a \sqrt{2}}$

 

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM CÂU TRẢ LỜI NGẮN

Câu 1. Cho hai lực ${\vec{F}_1, \overrightarrow{F_2}}$ có điểm đặt ${O}$ tạo với nhau góc ${60^{\circ}}$, biết rằng cường độ của hai lực ${\vec{F}_1}$ và ${\vec{F}_2}$ đều bằng ${100 {~N}}$. Tính cường độ tổng hợp của hai lực trên?

Trả lời: 173

Lời giải


Chọn các điểm $A,B$ thỏa mãn $\overrightarrow{{{F}_{1}}}=\overrightarrow{OA},\overrightarrow{{{F}_{2}}}=\overrightarrow{OB}$ (hình vẽ). Gọi điểm $C$ là một đỉnh của hình bình hành $OACB$, khi đó ta có $\overrightarrow{{{F}_{1}}}+\overrightarrow{{{F}_{2}}}=\overrightarrow{OA}+\overrightarrow{OB}=\overrightarrow{OC}$(quy tắc hình bình hành).

Cường độ tổng hợp hai lực là: $\left| \overrightarrow{{{F}_{1}}}+\overrightarrow{{{F}_{2}}} \right|=\left| \overrightarrow{OC} \right|=OC$

Xét tam giác $OAB$ có $OA=OB=100$ và $\widehat{AOB}=60{}^\circ $ nên tam giác $OAB$ đều.

Gọi $I$ là tâm hình bình hành $OACB$, khi đó $OI$ cũng là đường cao tam giác đều $OAB$.

Do đó ${O I=\dfrac{100 \sqrt{3}}{2}=50 \sqrt{3}}$, suy ra ${O C=2 O I=100 \sqrt{3}}$.

Vậy hợp lực của ${\vec{F}_1, \vec{F}_2}$ có độ lớn là ${100 \sqrt{3} N}$.

Câu 2. Cho hình vuông ${A B C D}$ cạnh ${2 a, M}$ là trung điểm ${B C}$. Tính ${|\overrightarrow{A B}+\overrightarrow{B M}|}$ với $a=5$

Trả lời: 11,2

Lời giải


Ta có: ${|\overrightarrow{A B}+\overrightarrow{B M}|=|\overrightarrow{A M}|=A M}$.

Theo định lí Py-ta-go: $A{{M}^{2}}=A{{B}^{2}}+B{{M}^{2}}={{\left( 2a \right)}^{2}}+{{a}^{2}}=5{{a}^{2}}\Rightarrow AM=a\sqrt{5}$

Vậy $\left| \overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BM} \right|=AM=a\sqrt{5}$, với $a=5$ ta được $\left| \overrightarrow{AB}+\overrightarrow{BM} \right|=5\sqrt{5}$.

Câu 3. Cho tam giác vuông ${A B C}$ có các cạnh góc vuông là ${A B=1, A C=2}$.

Điểm ${M}$ thỏa mãn ${\overrightarrow{A C}-\overrightarrow{A B}=\overrightarrow{A M}}$. Tính độ dài vectơ ${\overrightarrow{A M}}$ ?

Trả lời: 2,24

Lời giải


Ta có : ${\overrightarrow{A C}-\overrightarrow{A B}=\overrightarrow{A M}}$.

Vẽ hình bình hành ${A B C M}$, ta có điểm ${M}$ thỏa mãn.

Ta có: ${|\overrightarrow{A M}|=A M=B C=\sqrt{1^2+2^2}=\sqrt{5}}$.

Câu 4. Cho hai lực ${\overrightarrow{F_1}=\overrightarrow{M A}, \overrightarrow{F_2}=\overrightarrow{M B}}$ cùng tác động vào một vật tại điểm ${M}$. Cường độ hai lực $\overrightarrow{{{F}_{1}}},\overrightarrow{{{F}_{2}}}$lần lượt là 300N và 400N, $\widehat{AMB}=90{}^\circ $. Tìm cường độ của lực tác động lên vật?


Trả lời: 500

Lời giải

- Ta có tổng lực tác dụng lên vật: ${\vec{F}_1+\vec{F}_2=\overrightarrow{M A}+\overrightarrow{M B}=\overrightarrow{M C}}$ (Với ${C}$ là điểm sao cho ${A M B C}$ là hình bình)

- Khi đó cường độ lực tác dụng lên vật: ${\left|\vec{F}_1+\vec{F}_2\right|=|\overrightarrow{M C}|=M C}$

- Ta có: ${M A=|\overrightarrow{M A}|=\left|\vec{F}_1\right|=400 {~N}}$, $MB=|\overrightarrow{MB}|=\left| {{{\vec{F}}}_{2}} \right|=300~N$

- Mặt khác, do ${\widehat{A M B}=90^{\circ}}$ nên ${A M B C}$ là hình chữ nhật.

Khi đó: ${M C=\sqrt{M A^2+M B^2}=\sqrt{400^2+300^2}=500(N)}$

 

logoblog

Bài viết liên quan

Nhận xét bài viết